KALENDARIUM

Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej został ustanowiony przez ONZ w 1992 roku, a jego celem jest zwiększanie świadomości ludzi na temat zagrożeń wynikających ze spadku bioróżnorodności, czyli bogactwa form życia na naszej planecie, które to zmniejsza się w zastraszającym tempie.

Naukowcy różnie szacują tempo wymierania gatunków: według konserwatywnych ocen tracimy ok. 5 tys. gatunków rocznie. Szacunki pesymistyczne mówią nawet o 150 tys. gatunków znikających każdego roku z Ziemi. Tempo to jest od 5-25 tys. razy wyższe od naturalnego. W ciągu najbliższych 25-30 lat może zniknąć 25-50% gatunków.

Jaszczurka wygrzewająca się na terenie Centrum Edukacji ŚOB (K. Galej)

22 maja w Śląskim Ogrodzie Botanicznym zorganizowano happening, którego celem było informowanie na temat problemów wynikających z utraty bioróżnorodności, co nieuchronnie prowadzi do pogarszania globalnej sytuacji ekologicznej. Zaś poprzez różnorodne warsztaty edukacyjne osoby biorące w nich udział mogły poznać skutki zachwiania równowagi pomiędzy poszczególnymi gatunkami.

Przez cały dzień (18 maja) mieszkańcy Mikołowa i okolic mogli za darmo oddawać zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny w ramach akcji e-ZONK „Zamień elektro-Odpady na kulturalne wypady”. Śląski Ogród Botaniczny pierwszy raz wziął udział w tej ogólnopolskiej inicjatywie, wspólnie z doświadczonymi w tego typu akcjach fundacjami: EkoRozwój i Czysta Ziemia, podczas której zebrano około pół tony elektrośmieci. Akcja miała na celu aktywną edukację w zakresie selektywnej zbiórki odpadów, a także ograniczaniu zakupu nowych, często zbytecznych gadżetów elektronicznych.

W zamian za oddany niepotrzebny sprzęt można było otrzymać wejściówki do wybranych instytucji kultury i sportu

Każdy, kto wziął udział w akcji, mógł wymienić przyniesiony sprzęt na bilet do wybranej placówki kultury (również fizycznej) w różnych miastach regionu, m.in. Centrum Kultury Katowice, Filharmonii Śląskiej, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Śląskiego, kina Kosmos, Muzeum Chleba w Radzionkowie, Bażantowa Sport, Filharmonii Zabrzańskiej, Fit Body, Formy Fitness & Dance, Muzeum Historii Katowic, Muzeum Miejskiego w Rudzie Śląskiej, Fundacji Minionej Epoki, Starego Hangaru Fitness & Wellnes Club, Studia Energia, Nowego Teatru w Zabrzu, Teatru Korez.

Akcja zorganizowana wspólnie z fundacjami Czysta Ziemia i EkoRozwój oraz firmą Elektrozłom z Bielska-Białej

Był Kącik Ogrodnika, w którym nie tylko najmłodsi sadzili nagietki, pomidory i poziomki. Taka roślinka w ekodoniczce była idealnym pomysłem na prezent na nadchodzący Dzień Matki. Na warsztatach mikroskopowych przez okular mikroskopu można było zobaczyć części rośliny niedostępne gołym okiem – takie obserwacje zawsze wzbudzają wielkie emocje. Dzięki życzliwości Fundacji „Ziemia i Ludzie” możliwe było zorganizowanie ogrodowego kina i zaproszenie gości na film „Bioróżnorodność wokół nas”.

Jak podczas każdego święta organizowanego w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w ramach Śląskiego Kalendarza Ekologicznego były zabawy ruchowe, malowanie twarzy na wzór pszczółek, biedronek i motyli, był kącik zabaw edukacyjnych wypełniony maluchami i warsztat zajęć plastycznych.

Na EkoBazarze (odbywającym się w każdą niedzielę) można było zaopatrzyć się w certyfikowaną ekologiczną żywność: pieczywo, nabiał, warzywa i owoce, a na kiermaszu na szczycie Sośniej Góry czekało rękodzielnictwo, publikacje przyrodnicze, zioła, przyprawy, miody i inne produkty pszczele.

W niedzielę, 27 kwietnia, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym świętowano Dzień Ziemi. Dopisała słoneczna aura, a goście tłumnie odwiedzali Centrum Edukacji przez cały dzień do samego zmroku.

Tradycyjnie już w Dzień Ziemi nie mogło zabraknąć gry terenowej z wykorzystaniem GPS-ów zorganizowanej przez mikołowskich krótkofalowców SP9PKS. Gra cieszyła się ogromnym powodzeniem, ponad 150 osób mogło wziąć w niej udział, a chętnych było o wiele więcej.

Nowa część ogrodu botanicznego od strony 15 Grudnia, która jeszcze nie jest udostępniona do zwiedzania, w tym dniu została otwarta i wszyscy zainteresowani nowymi nasadzeniami i nowoczesną infrastrukturą ogrodową, a także odrestaurowanymi wapiennikami i tarasami widokowymi nad kamieniołomem mieli okazję wraz z przewodnikiem odbyć wspaniałą wędrówkę, aby na koniec, zdobywając szczyt Fiołkowej Góry, dotrzeć do Centrum Edukacji.

W namiotach edukacyjnych odbywały się warsztaty: Kącik Sadownika, w którym najmłodsi w ekodoniczkach z wytłoczek na jajka siali warzywa, wykonywali prace manualne, malowali farbami na wielkim formacie Ziemię w skali XXL i wiele innych. Ci bardziej ruchliwi mogli zagrać w piłkę nożną lub wziąć udział w zabawach rekreacyjnych na świeżym powietrzu.

W nawiązaniu do Ekobazaru, który od 6 kwietnia odbywa się w każdą niedzielę w Ogrodzie, odbyło się seminarium popularnonaukowe: ABC świadomego konsumenta – jak rozpoznać produkt ekologiczny. Uczestnicy mogli dowiedzieć się, co to są produkty ekologiczne, jak je rozpoznać w sklepie i na bazarze, i dlaczego warte są swojej ceny.

Dzieci oraz ich opiekunowie z Przedszkola nr 2 im. Kubusia Puchatka z Mikołowa przygotowali piękną wystawę prac plastycznych pt. „Drzewo moim przyjacielem”, która kolorowo dopełniła obchody Dnia Ziemi.

Fotorelacja na    

W niedzielę, 6 kwietnia, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym obchodzono Międzynarodowy Dzień Ptaków. Wstępem do święta dwa dni wcześniej była prelekcja animatora przyrodniczego Andrzeja Pająka w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Mikołowie, który zaprezentował 80 gatunków ptaków z różnych części świata. Wystawę dermoplastów można oglądać w czytelni MBP do 18 kwietnia.

fot. Andrzej Pająk wśród swojej kolekcji dermoplastów

Wspólnie z Ogólnopolskim Towarzystwem Ochrony Ptaków i Górnośląskim Kołem Ornitologicznym zorganizowano seminarium popularnonaukowe, podczas którego wygłoszonych zostało kilka prelekcji, m.in. nt. badań nad bocianami czarnym i białym czy pasji fotografowania przyrody. Po zakończeniu uczestnicy udali się na obserwacje ptaków zamieszkujących Śląski Ogród Botaniczny i okolice.

Jak podczas każdego święta, tak i teraz dzieci wraz z rodzicami dobrze się bawiły na grze terenowej, w której pierwsi finaliści nagradzani byli budkami lęgowymi. Młodsi brali udział w zabawach ruchowych na świeżym powietrzu, a że słoneczna pogoda dopisała, chętnych przez cały dzień nie brakowało. Starsi zaś wykonywali prace plastyczne oczywiście o tematyce ptasiej.

Zainteresowanie wśród odwiedzających wzbudziła wystawa piór i wydmuszek p. Sabiny Cieśli-Nobis ze Śląskiego Ogrodu Zoologicznego oraz autorskie rysunki ptaków Stanisława Gacka.

6 kwietnia to również dzień rozpoczęcia całorocznego EkoBazaru – nowej inicjatywy Śląskiego Ogrodu Botanicznego wskazującej na jego wielowymiarowy charakter, w którym poza nauką i edukacją oraz działaniami ochroniarskimi podejmowane są również działania na rzecz ekologii i promowania zdrowej żywności. Podczas EkoBazaru producenci ekologicznej żywności oferowali swoje produkty: warzywa, owoce, jaja, pieczywo, miody i in., dzięki czemu wszyscy goście odwiedzający Ogród podczas Dnia Ptaków mogli zaopatrzyć się w zdrowe, nieprzetworzone i niezmodyfikowane genetycznie produkty. EkoBazar odbywał się będzie w każdą niedzielę, aż do 21 grudnia, zaś 13 kwietnia na EkoBazarze pojawią się dodatkowo produkty związane ze świętami Wielkanocnymi.

Tak jak w zeszłym roku, tak i w tym, 7 grudnia, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym spotkali się z okazji swojego święta wolontariusze ŚOB. Są to zarówno ludzi młodzi, uczniowie i studenci, jak i osoby dojrzałe pracujące m.in. przy pielęgnacji kolekcji roślinnych, pomagające w organizacji i prowadzeniu świąt przyrodniczych, a także realizatorzy kampanii promocyjnej „Twój 1% ratuje ginące odmiany jabłoni”.

W sobotę o 15 na Sośniej Górze w przedświątecznej atmosferze (na dworze padał śnieg, półmiski zapełniły się suszonymi owocami, orzechami i cytrusami, a znad filiżanek unosił się zapach aromatycznej kawy z cynamonem) wolontariusze, pracownicy oraz zaproszeni goście wysłuchali wykładów w ramach seminarium „Dobre praktyki w wolontariacie”, podczas którego prelegenci oraz sami wolontariusze dzielili się swoimi doświadczeniami w pracy społecznej.

Spotkanie to było również okazją do wspólnego rozwijania wiedzy i umiejętności oraz podsumowań, ale przede wszystkim do podziękowań i wyróżnienia tych, którzy z wielką pasją, zaangażowaniem i inicjatywą podjęli wyzwanie pracy społecznej. Odbył się również warsztat integracyjny, były sympatyczne niespodzianki, wiele śmiechu i dobrej zabawy.

Osobiste podziękowania złożyli dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego Paweł Kojs oraz kierownik Pracowni Śląskiego Kalendarza Ekologicznego Marzena Osmalak.

W ramach obchodów Dnia Drzewa w Śląskim Ogrodzie Botanicznym odbyła się II Konferencja Naukowa "Metody analizy wzrostu promieniowego drzew w badaniach dendrochronologicznych".

Ostatnie święto rodzinne Śląskiego Kalendarza Ekologicznego już za nami! Mimo iż październikowa aura nie rozpieszczała, na Sośnią Górę znów zawitało wielu gości. Wysoka frekwencja cieszy niezmiernie. Miło jest mieć tę świadomość, iż to, co dla Państwa przygotowujemy, ma sens i się podoba!

6 października w Śląskim Ogrodzie Botanicznym był dniem, w którym wszystkie atrakcje dotyczyły zwierząt. Liczne warsztaty oraz zabawy manualne były dla dzieci okazją do zaprzyjaźnienia się ze światem zwierząt. Z naturalnych materiałów i skarbów lasu powstawały sympatyczne jeże, wiewiórki albo zające. Uczniowie z Gimnazjum nr 1 z Czechowic-Dziedzic przygotowali zajęcia, na których można było tworzyć cuda techniką quillingu, a najmłodsi chętnie przysiadywali w kąciku zabaw oraz w bibliotece, gdzie czytano bajki i ciekawe opowieści o zwierzętach. Były warsztaty mikroskopowe, bazar produktów naturalnych i rękodzielnictwa oraz kawiarenka. Przed dziedzińcem gości witała wystawa Klubu Gaja „Ryby mają głos!”, a na chętnych czekała gra terenowa „Tropiciele Zwierząt”. Tradycyjnie w ramach święta odbyło się również seminarium popularnonaukowe, na którym prelekcję wygłosił m.in. Jacek Wąsiński, który opowiedział o dwudziestoletniej już działalności Leśnego Pogotowia dla dzikich zwierząt. Było również o zwierzętach udomowionych – o swojej wielkiej miłości do koni fryzyjskich opowiadali Mirela i Grzegorz Markocińscy. Na zakończenie dnia koncert dała Anna Bińczyk – kto nie został do końca, niech żałuje!

Dziękujemy wszystkim za aktywnie spędzony razem czas i już wyczekujemy wiosny i kolejnych spotkań z Państwem podczas świąt Śląskiego Ogrodu Botanicznego!

fot. Karolina czyta opowieść o zwierzętach.

W minioną niedzielę, 21 lipca, obchodziliśmy w Śląskim Ogrodzie Botanicznym Święto Pioruna. Przy wspaniałej pogodzie i w wyśmienitym humorze spotkaliśmy się przy okazji warsztatów, zajęć manualnych, gier i zabaw edukacyjnych, których tematem przewodnim były zjawiska pogodowe oraz zmiany klimatyczne. – Lipiec jest w naszym kraju miesiącem burz. W ostatnich latach coraz częściej mówimy o niespotykanej ich sile i kosztownych dla ludzi skutkach. Zadajemy sobie pytanie, czy człowiek za te pogodowe anomalie odpowiada. Skąd się biorą tak różne zdarzenia, jak susze i pożary obok potężnych burz i powodzi? Dlaczego często łączymy takie zjawiska ze zmianami klimatu, wymieraniem gatunków rodzimych, inwazjami gatunków obcych, nadmiernym rozmnażaniem szkodników itp.? Mamy nadzieję, że w trakcie obchodów Święta Pioruna wspólnie z państwem lepiej zrozumiemy otaczający nas świat i będziemy przygotowani na nadciągające zmiany – mówił dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego dr Paweł Kojs.

W Polsce żyje ponad 500 gatunków pszczół, choć trudno odnaleźć w literaturze przedmiotu ich jednoznaczną i spójną klasyfikację. Niemniej rozróżnia się 74 rodzaje pszczołowatych, a tylko jeden z nich: Apis mellifera to w istocie pszczoła miodna. Zdrowotne właściwości miodu czy też pierzgi są dziś właściwie wszystkim znane.

Sam miód stał się swego czasu bardzo popularny dzięki swoistej modzie na zdrową żywność i upowszechniane trendy lifestylowe wpisujące się w ideę „życia eko”. Wydaje się zatem, że miód i temat pszczół, jako ich producenta, obroni się sam między innymi dzięki działaniom piarowskim wielu koncernów spożywczych. Tymczasem, mówiąc o pszczołach, nie tyle chodzi o miód, ile o pożyteczny i niezastępowalny ich wpływ na rośliny oraz zachowanie bezcennej bioróżnorodności. To właśnie pszczoły, zapylając rośliny, utrzymują uprawy rolnicze, a tym samym zapewniają plony i żywność w skali całego globu. Ten utylitarny aspekt działalności pszczół uświadamia nam, jak ogromne znaczenie mają te małe owady w kwestii szeroko pojętego życia na Ziemi.

Mówi się, że jeśli wyginęłyby pszczoły, ludzkość byłaby w stanie przetrwać zaledwie kilka lat. Ta teza pokazuje, jak bardzo jesteśmy zależni od prawidłowości natury.

Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej został ustanowiony przez ONZ w 1992 roku, a jego celem jest podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństw. Bioróżnorodność łączy się z tym wszystkim, co stanowi o jakości życia, to dziedzictwo ludzkości, które należy chronić.

Przyłączając się do światowych obchodów, Śląski Ogród Botaniczny wspiera dążenia, mające na celu zwiększenie świadomości ludzi na temat ogromnego znaczenia różnorodności biologicznej dla świata, informowanie o zagrożeniach, które prowadzą do pogarszania globalnej sytuacji ekologicznej i o skutkach zachwiania równowagi pomiędzy poszczególnymi gatunkami.

Misją Śląskiego Ogrodu Botanicznego jest stworzenie przestrzeni chroniącej różnorodność biologiczną regionu i strefy klimatu umiarkowanego poprzez uprawę gatunków rzadkich i zagrożonych w celu rewitalizacji zespołów roślinnych, zachowanie w warunkach ex situ zagrożonych śląskich populacji roślin, ochronę wybranych cennych gatunków roślin uprawnych, wyodrębnienie odmian roślin zdatnych do nasadzeń w miastach oraz na terenach ekologicznie zdegradowanych, zachowanie istniejącej na terenie Ogrodu naturalnej flory roślin naczyniowych – w tym gatunków chronionych oraz naturalnych siedlisk i związanych z nimi zbiorowiskami roślinnymi.

Pod koniec lutego odbyła się inauguracja kolejnego roku Śląskiego Kalendarza Ekologicznego – Święto Żaby. Dzień ten był obchodzony w nieco inny niż dotychczas sposób: w ostatnich dniach lutego edukatorzy Śląskiego Ogrodu Botanicznego poprowadzili zajęcia przyrodnicze w klasach 1-3 mikołowskich szkół podstawowych. Szkoły również przygotowały się do tych nietypowych lekcji: dzieci samodzielnie przygotowały stroje związane z tematyką święta.W formie zajęć warsztatowych, konkursów: ruchowych, manualnych, sprawnościowych i wiedzy dzieci uczyły się, jak chronić płazy. Poprzez zabawę i gry poznawały ich życie i zwyczaje. Niewątpliwą atrakcją było przedstawienie o pewnej chorej Pani Żabie.

UWAGA KONKURS!

Serdecznie zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie fotograficznym z nagrodami pn. „Żabie inspiracje”. Jego celem jest promowanie sztuki fotografowania przyrody, rozwijanie umiejętności obserwacji przyrody i dostrzegania jej piękna, popularyzacja wiedzy przyrodniczej, promowanie idei ochrony przyrody, w szczególności ochrony płazów, budowanie oraz rozwijanie postaw proekologicznych oraz podnoszenie poziomu fotografii przyrodniczej.

Każdy uczestnik może przysłać maksymalnie pięć fotografii, które muszą wpisywać się w jedną z dwóch kategorii: 1) Portret żab – fotografie ukazujące piękno oraz różnorodność wszystkich płazów; 2) Żaba w środowisku – fotografie pokazujące miejsca związane z życiem płazów. Jest to konkurs długoterminowy (od 1 marca do 1 września), aby dać szansę na wnikliwą obserwację płazów, ich życia, zwyczajów, siedlisk i możliwość sfotografowania płazów w jak najbardziej interesujący sposób. Rozwiązanie konkursu i wręczenie nagród nastąpi 22 września podczas Dni Dzikiej Fauny, Flory i Siedlisk Naturalnych. Zachęcamy do udziału!

Dodatkowe informacje uzyskasz, pisząc na adres: e-mail: konkurs@sibg.org.pl