AKTUALNOŚCI
W związku z ogłoszeniem stanu epidemicznego informujemy, że budynek główny Śląskiego Ogrodu Botanicznego został zamknięty dla odwiedzających.
W sprawach pilnych prosimy o kontakt telefoniczny pod numerem telefonu: 535 808 368 lub mailowo: sibg@sibg.org.pl.
Teren Ogrodu Żółtego przy ul. Sosnowej jest otwarty dla odwiedzających jednak prosimy o zastosowanie się do nadzwyczajnych środków dotyczących konieczności przeciwdziałania rozprzestrzeniania się koronawirusa.
Ogród Czerwony przy ul. Grudniowej pozostaje zamknięty.
Zdaniem Śląskiego Ogrodu Botanicznego - Związku Stowarzyszeń proponowany przebieg kolei wielkich prędkości (Studium CPK, Ciąg nr 7, linia kolejowa nr 170) poprzez okolice Mikołowa-Mokrego jest sprzeczny z interesem społecznym. Z tego powodu Ogród wyraża stanowczy sprzeciw.
Uzasadnienie stanowiska
Sprzeczność z wymogami ochrony krajowego dziedzictwa przyrodniczego
Śląski Ogród Botaniczny wraz z przyległymi terenami przewidzianymi w obowiązujących planach miejscowych na rozbudowę Ogrodu, to obszar chroniony w myśl Art. 61 ust. 1. Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2020 r. poz. 55).
Art. 65. 1. Ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne oraz tereny przewidziane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na rozbudowę istniejących lub budowę nowych ogrodów podlegają ochronie w celu zapewnienia ich prawidłowej działalności i rozwoju.
W Art. 65 ust 2. tejże ustawy wymieniono zakazy składające się na ochronę tego obszaru, a wśród nich zakaz lokowania obiektów wpływających szkodliwie na warunki przyrodnicze:
5) wznoszenia w sąsiedztwie ogrodu botanicznego lub zoologicznego obiektów budowlanych lub urządzeń przeznaczonych do prowadzenia działalności produkcyjnej lub usługowej, wpływających szkodliwie na warunki przyrodnicze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ogrodów.
Planowana lokalizacja kolei biegnąca w sąsiedztwie Ogrodu, poprzez tereny przeznaczone pod jego rozwój, w oczywisty sposób mieści się w kategorii działalności, o której mowa w przytoczonym fragmencie ustawy.
Narażenie na utratę wyjątkowych w skali regionu walorów przyrodniczych i krajobrazowych
Śląski Ogród Botaniczny wraz z jego otoczeniem to jeden z najcenniejszych w skali Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) obiektów dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego. O jego wyjątkowości zadecydowały następujące uwarunkowania:
- teren Ogrodu i jego otoczenie nigdy nie były zabudowane (w II połowie XX wieku decydowała o tym obecność jednostki wojskowej). Dlatego istnieje ciągłość historyczna gleb i szaty roślinnej, a ważnym atutem jest ulokowanie ogrodu wśród półnaturalnych i kulturowych krajobrazów związanych z rolnictwem i leśnictwem.
- bardzo złożona, mozaikowata struktura geologiczna oraz wyjątkowo urozmaicona rzeźba terenu (wzgórza, wąwozy, znaczne deniwelacje przypominające krajobraz pogórza) jak i historia użytkowania terenu (dawna eksploatacja wapienia, dawna płytka eksploatacja węgla kamiennego) powodują, że bezpośrednie otoczenie ogrodu obfituje w unikatowe w skali regionu siedliska dziko żyjących roślin, zwierząt i grzybów.
- stwierdzono tutaj występowanie co najmniej 650 gatunków roślin naczyniowych (w tym około 30 gatunków chronionych), co najmniej 300 gatunków grzybów wielkoowocnikowych (w tym co najmniej 5 chronionych), większości krajowych gatunków płazów i gadów, co najmniej 80 gatunków ptaków, a także licznych gatunków ssaków. Znajduje się tu także kilkanaście rodzajów półnaturalnych zbiorowisk roślinnych, w tym zanikających w skali regionu i kraju.
- Ogród i jego otoczenie stanowią w sensie przyrodniczym harmonijną całość a walory krajobrazowe i przyrodnicze kolekcji siedliskowych ogrodu w dużym stopniu zależą od zachowania przestrzennej ciągłości systemu zielonej infrastruktury w skali lokalnej i ponadlokalnej
- na terenie do zajęcia przez planowaną kolej lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie znajdują się ważne obiekty dziedzictwa kulturowego epoki przemysłowej, w tym zwłaszcza zabytkowe piece wapiennicze i antropogeniczne formy terenu powstałe w wyniku dawnej eksploatacji wapienia.
Ewentualne ulokowanie kolei dużych prędkości w sąsiedztwie ogrodu oznaczałoby zarówno zaprzepaszczenie jego funkcji społecznej, jak i poważny uszczerbek dla unikatowych walorów przyrodniczych i krajobrazowych Mikołowa i całej GZM.
Dodatkowe trudności techniczne i ryzyko, wynikające ze specyfiki miejscowych uwarunkowań
Ewentualna lokalizacja kolei napotka tutaj bardzo poważne trudności techniczne mogące przełożyć się na zagrożenia dla ludzi i sprzętu oraz na bardzo wysokie, dodatkowe koszty towarzyszące realizacji inwestycji. Trudności i związane z nimi ryzyko wynikają w dużym stopniu z tych samych uwarunkowań, które zadecydowały o wyjątkowości walorów przyrodniczych. Na złożoność i mozaikowatość struktury geologicznej oraz rzeźby terenu nakłada się obecność licznych, nie do końca rozpoznanych starych usypisk i wyrobisk wapiennych, w tym wypełnionych materiałami sypkimi o różnym pochodzeniu, co miejscowo przekłada się na niestabilność podłoża. Na południe od granicy Ogrodu, na obszarach leśnych, na powierzchni terenu znajdują się wychodnie karbońskie, a w nich płytkie – nieraz na głębokości zaledwie kilku metrów pod powierzchnią terenu – nie do końca rozpoznane pustki po dawnej eksploatacji węgla kamiennego.
Uszczerbek potencjału przestrzeni publicznej o dużym znaczeniu ponadlokalnym
Śląski Ogród Botaniczny wraz z jego otoczeniem to nie tylko ostoja przyrody i tradycyjnych śląskich krajobrazów, ale zarazem jedna z najrozleglejszych i potencjalnie najważniejszych w skali GZM przestrzeni publicznych, o regionalnym i potencjalnie ponadregionalnym znaczeniu. Jest odwiedzany corocznie przez ponad 150 000 osób, w tym także spoza województwa śląskiego. Znaczenie Ogrodu dla społeczności regionu zostało odzwierciedlone w dokumentach wchodzących w zakres polityki rozwoju Mikołowa, powiatu mikołowskiego, GZM jak i województwa.
- w „Zintegrowanej strategii rozwoju dla obszaru funkcjonalnego powiatu mikołowskiego wraz z przygotowaniem Planu Operacyjnego na lata 2017-2025” Śląski Ogród Botaniczny jest opisywany jako jeden z najważniejszych atutów powiatu, a zarazem jako jedno z najważniejszych źródeł szans rozwojowych – zarówno w aspekcie kulturowym i przyrodniczym, jak i społecznym, w tym jako jedno z najważniejszych miejsc rekreacji i turystyki weekendowej, zarówno w skali powiatu, jak i w relacjach zewnętrznych.
- w „Programie działań strategicznych do roku 2022” przyjętym nieco ponad rok temu przez Zgromadzenie GZM, jako jeden z priorytetów przyjęto rozwój ogrodów botanicznych.
- zgodnie ze Strategią Ochrony Przyrody Województwa Śląskiego do roku 2030 Śląski Ogród Botaniczny jest miejscem realizacji przedsięwzięć dotyczących czynnej ochrony przyrody – w tym ochrony ex situ gatunków zagrożonych, restytucji gatunków wymarłych w naturze oraz działań edukacyjnych i promujących dziedzictwo przyrody.
- jak wynika z polityki i strategii transportowej samorządu województwa, jak i GZM, Śląski Ogród Botaniczny ma stać się ważnym węzłem w regionalnej sieci tras rowerowych – zarówno jako przystanek, jak i miejsce docelowe turystyki rowerowej. Według Studium Systemu Tras Rowerowych dla GZM na obrzeżach Ogrodu Botanicznego spotykają się planowane trasy regionalne nr 2 oraz 33. Przebieg tych tras obrzeżami Ogrodu zostaje w kilku miejscach przecięty przez planowaną kolej, co stawia pod znakiem zapytania nie tylko możliwości dojazdu rowerem, ale w ogóle rozwój turystyki rowerowej w tej części regionu.
Ryzyko zmarnowania nakładów na rozwój Ogrodu już poniesionych przez społeczność regionu i Mikołowa
Poniżej przedstawiono oszacowanie wydatków poniesionych na rozwój Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie w latach 2003-2019:
W latach 2003-2019 na rozwój Ogrodu (nie licząc składek członkowskich dotyczących funkcjonowania Ogrodu) wydano prawie 54,5 mln złotych, na co złożyły się projekty własne Ogrodu oraz wydatki Gminy Mikołów.
Łącznie zrealizowano 117 projektów własnych Ogrodu na kwotę 33 mln 939 tys. 574 zł. Na tę kwotę składają się projekty:
- edukacyjne: 74 projekty na kwotę 23 milionów 990 tysięcy 412 złotych
- infrastrukturalne: 38 projektów na kwotę 2 milionów 629 tysięcy 179 złotych
- badawcze: 5 projektów na kwotę 7 milionów 319 tysięcy 981 złotych
Na realizację tych projektów pozyskiwano dofinansowanie ze źródeł krajowych i międzynarodowych (Fundusz Norweski, EFRR, EFS).
Wydatki Gminy Mikołów (poniesione w latach 2009-2013) na rozwój Ogrodu wyniosły 20 milionów 539 tysięcy 236 złotych (w tym ponad 12 mln dofinansowania z RPO-WSL).
W podsumowaniu swojego stanowiska wyrażamy zdziwienie, że w żadnym z proponowanych wariantów nie przewiduje się wykorzystania już istniejących w tej część regionu zasobów infrastruktury kolejowej. W obecnie proponowanym kształcie linia nr 170 nie zawiera żadnej propozycji polepszenia zewnętrznego i wewnętrznego skomunikowania, która uwzględniałaby potrzeby mieszkańców regionu. Przebieg tak ważnej arterii transportu kolejowego powinien zostać ustalony w sposób zintegrowany z projektowaną modernizacją sieci kolejowej GZM, a zarazem przy uwzględnieniu oczekiwań miast zachodniego subregionu województwa.
Odwiedź Śląski Ogród Botaniczny w święta!
Zapraszamy do odwiedzania Ogrodu w okresie świątecznym.
Szczegółowy harmonogram godzin otwarcia:
▪️24 grudnia: 8.00 – 12.00
▪️25 – 26 grudnia: ZAMKNIĘTE
▪️27 – 30 grudnia: 9.00 – 18.00
▪️31 grudnia: 8.00 – 12.00
▪️1 stycznia: 9.00 – 18.00
Serdecznie zapraszamy!
W dniach od 21.12.2019 do 02.01.2020 Restauracja Sośnia Góra będzie nieczynna.
Zapraszamy po Nowym Roku!
Joga i medytacja dla każdego!
Zapraszamy wszystkich chętnych do wzięcia udziału w zajęciach jogi, podczas których będzie możliwość zapoznania się z podstawowymi asanami i technikami oddechowymi, a całość zwieńczy sesja relaksacyjna.
Zajęcia organizuje i poprowadzi pani Monika Kwik, która jest certyfikowanym nauczycielem jogi, szkoliła sie w Indiach pod okiem Mistrza jogi. Współpracuje z ośrodkami jogi i swamorozwoju w Polsce i Europie.
Mamy przyjemność zaprosić dzieci już po raz drugi do udziału w feriach zimowych odbywających się w Ogrodzie w dniach 20-25.01.2020 (2. tydzień ferii).
Tym razem z bazy na Sośniej Górze zaledwie w 5 dni odwiedzimy najzimniejsze zakątki kuli ziemskiej. W trasę zabiorą nas prawdziwi podróżnicy, którzy już zarezerwowali terminy na spotkanie z nami.
Nie zabraknie warsztatów kreatywnych rodem z mroźnych krain, badań meteorologicznych w stacji badawczej na Sośniej Górze, poszukiwań Yeti i wielu innych zimowych przygód.
Zwieńczeniem podróży będzie ognisko oraz nocleg z piątku na sobotę w bazie na wysokości 329 m n.p.m.
Koszt: 520 zł/dziecko lub 500 zł/rodzeństwo, cena zawiera nocleg z piątku na sobotę.
Na chwilę obecną wszystkie miejsca mamy zajęte, ale można zapisać się na listę rezerwową.
Zapisy odbywają się wyłącznie za pomocą formularza zgłoszeniowego https://docs.google.com/forms/
O przyjęciu decyduje kolejność zgłoszeń!
Mamy przyjemność zaprosić nauczycieli wraz uczniami na warsztaty w zimowo-świątecznym klimacie.
Po raz pierwszy Pracownia Edukacji przygotowała warsztaty i aktywności w iście świątecznym nastroju! Nie zabraknie świetnej zabawy, tradycji związanych ze Świętami Bożego Narodzenia oraz wiedzy o roślinach i zwierzętach, bez których zima i święta nie miałyby niezwykłej atmosfery.
Warsztaty ruszają od 2.12.2019 i będą realizowane do 20.12.2019.
Zapisu na warsztaty należy dokonać za pomocą formularza zgłoszeniowego.
Dodatkowe informacje: 790 477 948, 534 994 575, edukacja@sibg.org.pl
Szanowni Goście,
1 listopada Śląski Ogród Botaniczny będzie zamknięty dla zwiedzających.
Jednocześnie informujemy, że od 2 listopada obowiązywać będą nowe godziny otwarcia:
Ogród Żółty (CEPiE,ul. Sosnowa)
od poniedziałku do piątku w godz. 7-18
w soboty i niedziele w godz. 9-18
Ogród Czerwony (ul. Grudniowa)
zamknięty dla zwiedzających (do 31 marca).
Przypominamy, że wstęp jest bezpłatny. Serdecznie zapraszamy!
Warsztaty rozpoczynać się będą o godzinie 9.00, a kończyć o 15.00. W ramach przerw przewidziano nieodpłatny lunch.
Uczestnik warsztatów otrzyma:
- certyfikat ukończenia szkolenia,
- obszerne materiały informacyjne dotyczące problemów adaptacji miasta do zmiany klimatu na przykładzie Katowic,
- dostęp do materiałów wypracowanych przez wszystkie grupy warsztatowe.
Zagadnienia dotyczące adaptacji do zmian klimatu poruszane na warsztatach wiążą się tematycznie z podstawą programową edukacji do obronności, biologii, przyrody, geografii i wiedzy o społeczeństwie, a także mogą stanowić inspirację dla realizacji zadań w zakresie edukacji regionalnej.
Szczegółowe treści zajęć warsztatowych 30 października dostosowane będą szczególnie do potrzeb nauczycieli szkół podstawowych (klasy IV-VIII), natomiast dwa pozostałe dni dedykowane są głównie nauczycielom szkół ponadpodstawowych oraz klas VII-VIII.
Prosimy o rejestrowanie swoich zgłoszeń za pośrednictwem elektronicznego formularza zgłoszeniowego
Termin rejestracji na warsztaty upływa 23 października. Liczba miejsc jest ograniczona i decyduje kolejność zgłoszeń.
Dodatkowych informacji udziela Agnieszka Szyszka email: szyszkawogrodzie@gmail.com, tel.: 535 808 368.
Zapraszamy!
Szanowni Goście, od 1 października obowiązywać będą nowe godziny otwarcia naszego Ogrodu:
Ogród Żółty (CEPiE,ul. Sosnowa)
od poniedziałku do piątku w godz. 7-20
w soboty i niedziele w godz. 9-20
Ogród Czerwony (ul. Grudniowa)
od poniedziałku do piątku w godz. 7-19
w soboty i niedziele w godz. 9-19
Przypominamy, że wstęp jest bezpłatny. Serdecznie zapraszamy!