Wczoraj, 16 października, w samo południe uroczyście została otwarta kolejna plenerowa wystawa fotograficzna w naszym Ogrodzie. Tym razem w obiektywie mistrzów znalazły się grzyby.
Iście jesienna aura nie przeszkodziła fotografom, naukowcom i miłośnikom przyrody zjechać się ze wszystkich niemal stron Polski: z Gdańska, Poznania, Łodzi, Warszawy, Krakowa i oczywiście z naszego regionu, aby uroczyście otworzyć tę niezwykłą ekspozycję razem z prezes Polskiego Towarzystwa Mykologicznego dr Martą Wrzosek.
Na wystawę „Grzyby – mistrzowskie rzeźby natury” zorganizowaną razem z Polskim Towarzystwem Mykologicznym w ramach kampanii Różnorodność – potęga życia dofinansowaną przez WFOŚiGW w Katowicach złożyło się 80 mistrzowskich makrofotografii wybitnych fotografów przyrody i jednocześnie jej wielkich miłośników – pań: Barbary Kudławiec, Aleksandry Radołowicz-Nieradzik i Bogusławy Jankowskiej oraz panów: Mirosława Wantocha-Rekowskiego, Tadeusza Bziuka, Romualda Cichosa, Marcina Karetty, Konrada Wiśniewskiego, Jarosława Szkodzika, Marka Siwulskiego i Mateusza Walczaka.
Po obejrzeniu wystawy odbyło się seminarium, podczas którego swoje wykłady mieli: dr Marta Wrzosek, która w zajmujący sposób opowiedziała, czym jest Funga – siostra Flory i Fauny, dr Izabela Kałucka z Uniwersytetu Łódzkiego, która opowiedziała o przymierzu grzybów i roślin, czyli o mykoryzie, i mgr inż. Kamil Kędra z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, który przedstawił temat ochrony grzybów.
Dziękujemy serdecznie za promocję wszystkim mediom, które informowały o wydarzeniu, ale szczególnie tym dziennikarzom, którzy byli wczoraj razem z nami: red. Beacie Smadze-Seyboth z ekipą TVP3 Katowice, red. Natalii Siucie z Radia Express oraz red. Agnieszce Strzelczyk z Radia eM.
Zachęcamy do przyjrzenia się różnorodności świata grzybów, świata niezwykle fascynującego i zaskakującego swym bogactwem form, kształtów i kolorów. A interesujące opisy do zdjęć, przygotowane przez naukowców z Polskiego Towarzystwa Mykologicznego, z całą pewnością wiele wyjaśnią i pozwolą zrozumieć, jak różnorodny to świat, znacznie bliższy zwierzętom niż roślinom. Serdecznie zapraszamy w godzinach otwarcia Ogrodu!
Materiały informacyjne o wystawie można odebrać w biurze Śląskiego Ogrodu Botanicznego lub pobrać TUTAJ
Dziś obchodzimy Światowy Dzień Zwierząt. Pomysł ustanowienia Światowego Dnia Zwierząt narodził się w 1931 r. we Florencji podczas konferencji ekologów, którzy pragnęli zwrócić uwagę na problem gatunków zagrożonych wyginięciem.
Wybór daty, czyli 4 października nie pozostawiał wielu wątpliwości, wtedy bowiem obchodzone jest wspomnienie św. Franciszka z Asyżu, patrona zwierząt, ekologów i ekologii. Św. Franciszek swoją postawą względem przyrody nieożywionej i ożywionej (której przedstawicieli nazywał wprost swoimi braćmi i siostrami) zachęcał do jej poszanowania i dobrego traktowania, często również występował w obronie rozmaitych stworzeń.
W Polsce Światowy Dzień Zwierząt został zorganizowany po raz pierwszy w 1993 roku, natomiast corocznie święto doczekało się rozwinięcia w postaci całego Światowego Tygodnia Zwierząt, a październik ogłoszono Miesiącem Dobroci dla Zwierząt. Jest to okazja, aby zwrócić szczególną uwagę na warunki życia przedstawicieli świata fauny.
A świat to nadzwyczaj barwny, intrygujący i pełen wciąż czekających na wyjaśnienie tajemnic. To świat widzących w nocy oczu, drgających wibrysów, delikatnych poduszek łap wyczuwających ruchy Ziemi, uszu łowiących dźwięki spoza skali dostępnej człowiekowi, rozbudowanych systemów inteligencji pozwalających na korzystanie z takich umiejętności jak logiczne wnioskowanie, zapamiętywanie i przetwarzanie informacji, a następnie wykorzystywanie do własnych potrzeb. To świat ubarwiony emocjami i konwersacjami prowadzonymi w nieznanych nam, ludziom, językach. Ale to przecież nie znaczy, że nie możemy się porozumieć. I że nie możemy zadbać o to, żeby planeta, którą wspólnie dzielimy, była dobrym domem i przyjaznym miejscem dla wszystkich jej mieszkańców. Tym bardziej, że nie tylko zwierzęta są pośród nas, ale także my pośród nich.
21 września odbyło się XI posiedzenie Rady Naukowej Śląskiego Ogrodu Botanicznego.
W I części – wyborczej – wybrano Prezydium Rady, którego przewodniczącym został prof. dr hab. Jerzy Puchalski – dyrektor PAN Ogrodu Botanicznego Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie. Na I wiceprzewodniczącego wybrany został prof. dr hab. Wiesław Włoch, a na II wiceprzewodniczącego wybrano dra hab. Arkadiusza Nowaka, prof. Uniwersytetu Opolskiego. Funkcję sekretarza Rady Naukowej ŚOB objął mgr Damian Matynia – kierownik biura Rady Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce.
Podczas II części spotkania omówiono działania naukowe, jakie prowadzone były w Śląskim Ogrodzie Botanicznym w latach ubiegłych. Dyrektor placówki – dr Paweł Kojs – zaprezentował również działania, jakie zostaną podjęte w roku 2017 na polu nauki i edukacji.
Ciekawymi punktami spotkania były prezentacje: dr Magdaleny Maślak, która dotyczyła drugiej instytucji wchodzącej w skład Związku Stowarzyszeń – Śląski Ogród Botaniczny – Ogrodu Botanicznego w Radzionkowie oraz prezentacja dr Joanny Jury-Morawiec, która podsumowała działania naukowe prowadzone w usytuowanej przy Śląskim Ogrodzie Botanicznym Pracowni Struktury Roślin Polskiej Akademii Nauk Ogrodu Botanicznego – Centrum Zachowania Różnorodności Biologicznej w Powsinie. Wiodącym tematem badawczym Pracowni jest wzrost promieniowy, w tym aktywność i mechanizmy funkcjonowania kambium, i procesy rozwojowe drzew.
W posiedzeniu Rady uczestniczył także prezes zarządu związku stowarzyszeń – Śląski Ogród Botaniczny dr Stanisław Piechula, który osobiście wręczył powołania w skład Rady Naukowej na czteroletnią kadencję przypadającą na lata 2016-2020.
W ostatnią niedzielę lata, 18 września, w Śląskim Ogrodzie Botanicznym obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Geologa. Tym razem koordynatorzy Śląskiego Kalendarza Ekologicznego – projektu prowadzonego w naszym Ogrodzie od 2012 roku – skupili się nie na tym co na Ziemi, ale w jej wnętrzu: tuż pod powierzchnią i w głębokich jej warstwach.
Zaproszeni goście: geolodzy, hydrolodzy i geografowie oraz osoby wykorzystujące osiągnięcia geologii w codziennej pracy, jak np. geodeci, ale także pasjonaci naszej planety dzielili się swą wiedzą zarówno podczas seminarium, jak i licznych warsztatów i pogadanek, które rozpoczęły się w samo południe.
Wśród zaproszonych gości znaleźli się edukatorzy z Ośrodka Edukacji Ekologiczno-Geologicznej GEOsfera z Jaworzna, z którym Śląski Ogród Botaniczny współpracuje od kilku lat. Oni, jak mało kto, wiedzą, jak zainteresować budową i historią naszej planety oraz licznymi procesami, które zachodzą w jej obrębie.
Porad, jak wykorzystać zdobycze geologii np. podczas budowy domu czy kopania studni, udzielał Andrzej Bezkorowajny przy swoim gęsto obleganym stoisku, gdzie poza tym prezentował liczne okazy skał i minerałów oraz uczył, jak znaleźć te najcenniejsze. Na innych stoiskach można było przyjrzeć się różnym skałom i minerałom czy okazom paleontologicznym przez mikroskop.
Nie mogło zabraknąć wycieczki do kamieniołomu w Mokrem, na którą pod przewodnictwem geografa Łukasza Fuglewicza udało się prawie 30 osób – dzieci i dorosłych, aby poznać obszar Mikołowa przez pryzmat historii geologicznej Ziemi i dowiedzieć się, do czego służył kamieniołom lokalnej społeczności przed setkami lat. W trakcie wycieczki zatrzymano się również przy ulach, które niedawno powstały w drugiej części Ogrodu, gdzie Łukasz Przybył z pasieki edukacyjnej Skrzydlaci Przyjaciele opowiedział o życiu pszczół i pokazał, jak żyją te niezwykle cenne dla nas owady.
Szereg warsztatów i zabaw również nawiązywało do Ziemi i jej najbliższego otoczenia: była gra XXL „GEOślady dziejów Ziemi”, były żywe kamienie i lepienie w glinie. Dzieci budowały struktury z kryształów, płukały złoto i wraz z rodzicami zaglądały do Rodzinnej Skrzyni Drogocennych Kamieni. Na kiermaszu rękodzieła zaś dominowały kramy z biżuterią i ozdobami z naturalnych kamieni.
Uwielbiana przez Zielonych Odkrywców comiesięczna gra terenowa również była o tematyce geologicznej. Uczestnicy odpowiadali na pytania związane ze skałami, muszlami, surowcami budowlanymi wykorzystywanymi w codziennym życiu, zjawiskiem erozji, powstawaniem piasku i różnymi niesamowitymi bogactwami Ziemi, które tworzyły się w jej wnętrzu przez miliony lat.
Żadne święto ekologiczne w Śląskim Ogrodzie Botanicznym, niezależnie od tematu głównego, nie może się obejść bez kącika ogrodnika, gdzie samodzielnie sieje się i sadzi, certyfikowanych zabawek dla najmłodszych i rodzinnej strefy gier planszowych.
Kolejne święto, ostatnie w tym roku, już za niespełna miesiąc – 16 października – Światowy Dzień Żywności.
Dziś w naszym Ogrodzie gościmy wybitnych naukowców – dendrologów na V Konferencji Naukowej „Metody Analizy Wzrostu Promieniowego Drzew w Badaniach Dendrochronologicznych”.
O godzinie 10 rozpoczęła się pierwsza sesja referatowa, w której jako pierwsza wystąpiła Marta Jańczak-Pieniążek, która na co dzień pełni w naszym Ogrodzie funkcję kuratora Kolekcji Naukowych i Zachowawczych, przedstawiając referat pt. „Porównanie struktury włókien tensyjnych, normalnych i opozycyjnych na przykładzie robinii akacjowej (Robinia pseudoacacia L.)”.
W dalszej kolejności wystąpią: Mirela Tulik, Joanna Jura-Morawiec z referatem „Możliwości kwantyfikacji cech elementów przewodzących w drewnie”, Aldona Gizińska, która przedstawi referat pt. „Formowanie pierścieniowej naczyniowości pierwszych przyrostów drewna Quercus robur L. w warunkach naturalnych i hodowlanych” oraz Adam Miodek z referatem o analizie ścian antyklinalnych i peryklinalnych komórek kambium oraz ich pochodnych we wczesnych etapach wzrostu włókien drzewnych.
W kolejnych sesjach referatowych swoje wystąpienia będą mieli: dyrektor Śląskiego Ogrodu Botanicznego Paweł Kojs, Wiesław Włoch, Anna Wilczek, Katarzyna Łuszczyńska, Małgorzata Wistuba, Ireneusz Malik, Sławomir Wilczyński, Bogdan Wertz i wielu innych znakomitych naukowców.
Plan konferencji do pobrania TUTAJ
Końcówka lata to bardzo barwny czas w sadzie. To właśnie we wrześniu i w październiku dojrzewa większość drzew owocowych. Na przykład przepyszne gruszki odmiany ‘Salisbury’ i ‘Kongresówka’. Podczas wizyty w sadzie najbardziej jednak przykuwają wzrok jabłonie uginające się pod ciężarem różnokolorowych owoców – ‘Kalwilka Ukraińska’ czy ‘Piękna Ołtarzewska’. Jednak na więcej smacznych jabłek musimy poczekać około miesiąca, kiedy dojrzeje jeszcze więcej odmian jabłoni.
Marta Jańczak-Pieniążek,
kurator Kolekcji Naukowych i Zachowawczych
Śląski Ogród Botaniczny w wakacje odwiedziło szereg grup w ramach półkolonii organizowanych przez wiele ośrodków w naszym regionie. Młodsze dzieci poznawały ogród za pomocą wszystkich zmysłów oraz jak przystało na prawdziwych przyrodników – lup i lornetek. Tak wyposażeni zwiedzali kolekcje roślin ozdobnych, podziwiali widoki z Ogrodu Tarasowego, szukali skamieniałości i wyjścia z Labiryntu Traw, rozpoznawali zioła po zapachu oraz zasiali rośliny we własnoręcznie wykonanych ekodoniczkach. Starsze grupy poznawały barwny i bogaty świat przyrody, wędrując przez pola, łąkę, zarośla śródpolne, las i potok. Po zdobyciu Sośniej Góry z wielkim zaciekawieniem przyglądali się owadom w kilkudziesięciokrotnym powiększeniu na naszej plenerowej wystawie „Tajemniczy świat owadów”.
Więcej zdjęć oraz ciekawostek o naszym Ogrodzie znajdą Państwo na naszym profilu na Facebooku
Śląski Ogród Botaniczny również włączył się w uprzyjemnienie pobytu młodym przybyłym do Polski na Światowe Dni Młodzieży. W sumie w ciągu dwóch dni (21-22 lipca) przyjęliśmy ok. 500 osób – 13 grup z kilkunastu krajów, zarówno tych z najbliższego sąsiedztwa, jak Ukraina czy Niemcy, poprzez Francję, Chorwację, Norwegię, Włochy, Hiszpanię, na dalekich Chinach, Korei Południowej, Meksyku, Brazylii, Peru, Antylach Holenderskich i Argentynie kończąc.
Było różnorodnie i kolorowo. Młodzież śpiewała w swoich językach, tańczyła i zachęcała do zabawy innych. Każda z grup odbyła spacer po naszym ogrodzie, zarówno po Ogrodzie Czerwonym (przy ul. 15 Grudnia), jak i po Sośniej Górze (Ogrodzie Żółtym). W obu miejscach młodzi wysłuchali krótkich prelekcji edukatorów Justyny i Łukasza o historii Ogrodu, o naszej działalności i najważniejszych wydarzeniach, ale przede wszystkim o roślinach, rzecz jasna. Szczególnie goście z egzotycznych krajów zadziwieni i jednocześnie zachwyceni byli polską przyrodą. Zadawali mnóstwo pytań – ich zaciekawienie wszystkim wokół przejawiało się na każdym niemal kroku.
Każda z grup pozostawiła swój ślad w postaci zasadzonej na terenie Ogrodu Czerwonego wspólnie z dyrektorem Pawłem Kojsem sosny, dzięki czemu nasz ogród stał się prawdziwie międzynarodowym. W naszej pamięci pozostaną uśmiechnięte twarze i nieskrywany entuzjazm niecodziennych gości.
Relacje pracowników, którzy przewodzili pielgrzymom po Ogrodzie, znajdują się na naszym fan page’u na Facebooku. Zapraszamy!
W dniach 21 i 22 czerwca w Szkole Podstawowej nr 5 w Mikołowie odbył się Dzień Żaby zorganizowany w ramach Śląskiego Kalendarza Ekologicznego. W warsztatach wzięło udział łącznie 339 uczniów z klas nauczania wczesnoszkolnego.
Podczas krótkiej prelekcji dzieci miały okazję zapoznać się z budową, ekologią oraz trybem życia rodzimych przedstawicieli płazów. Po wprowadzeniu rozpoczęła się najbardziej emocjonująca część zajęć, czyli międzyklasowa gra wielkoformatowa. Każda klasa miała możliwość wykazania się wiedzą, odpowiadając na pytania czy rozwiązując przyrodnicze rebusy. Jak w latach ubiegłych prawdziwym odkryciem stały się żabie zęby czy odgłosy wydawane przez wybrane gatunki płazów.
Mamy nadzieję, że połączenie zabawy i edukacji pomogło przybliżyć najmłodszym te ciekawe i wymagające naszej ochrony zwierzęta.